29. Voorzieningen

Reorganisatievoorzieningen

De voorziening voor reorganisatiekosten heeft tot doel het dekken van de kosten die in het kader van reorganisatiemaatregelen worden gemaakt. Het grootste deel van de voorziening is nodig voor afvloeiingsregelingen, overbruggingsbetalingen en herplaatsing van personeelsleden van wie de functie is opgeheven bij reorganisaties. Belangrijke uitgangspunt bij de bepaling van de reorganisatievoorzieningen ultimo 2020 in Nederland zijn:

• het CAO eindbod van NS dat is voorgelegd aan CAO-partijen en in februari 2021 is geaccepteerd door de vakbonden;;

• Inschattingen ten aanzien van doorstroom en uitstroom gedurende de reorganisatie.

Voorziening bodemsanering

De voorziening voor bodemsanering dient voor beheersing en opheffing van milieuschade. De voorziening is berekend met behulp van een disconteringsvoet van gemiddeld 1,5% (2019: 1,5%).

Beëindigingsvergoedingen/netto-activa betalingen

Op 20 september zijn voor de drie Abellio UK DfT-concessies de noodovereenkomsten op korte termijn (EMA), vervangen door overeenkomsten inzake noodherstelmaatregelen (ERMA's). Deze contracten variëren in lengte, afhankelijk van de exploitant, van 6 tot 18 maanden en net als de EMA's werden de kosten door het DfT gedragen met een beheersvergoeding die door de TOC's werd verdiend.

Één van de voorwaarden bij de ondertekening van de ERMA is dat elke TOC ermee instemt dat zij mogelijk een beëindigingsbedrag aan het DfT zouden moeten betalen en, afhankelijk van bepaalde factoren, een netto-activabetaling aan het einde van hun ERMA. Op 21 oktober 2020 heeft het DfT de Estimated Termination Sum (geschatte beëindigingsvergoeding) uitgegeven die door elke TOC moet worden betaald. De TOCs hebben een inhoudelijke reactie ingediend op de (voorlopige) berekeningswijze van DfT, waarna het DfT de definitieve beëindigingsvergoeding in 2021 zal vaststellen en bevestigen, waarna de TOC’s de keuze hebben om deze vergoeding te accepteren of af te wijzen waarna de ERMA zal eindigen en het oorspronkelijke contact weer van kracht wordt.

Vooruitlopend op de definitieve bevestiging door het DfT heeft de Groep de inschatting gemaakt van de beëindigingsvergoeding en netto-activa betalingen. Deze zijn gebaseerd op communicatie door het DfT. De Groep betwist op dit moment de inhoudelijke berekeningen door Dft en heeft onderbouwingen daarvoor aangeleverd. Gezien de onzekerheid van de omvang van deze vergoedingen zijn deze verantwoord onder de voorzieningen. De Groep zet in op een significante neerwaartse bijstelling van de beëindigingsvergoeding. De verwachting is dat hierover later in 2021 meer duidelijkheid komt.

Overige voorzieningen

Overige voorzieningen betreffen onder andere voorzieningen voor schade ten gevolge van ongevallen en brand, onzekerheden ten aanzien van afrekeningen met vervoerder, voorzieningen in verband met onderhoud van leasecontracten en voorzieningen voor personeel gerelateerde onderwerpen. Onder de onttrekkingen zijn de uitkeringen voor individuele tegemoetkomingen Tweede Wereldoorlog opgenomen.

Individuele tegemoetkomingen Tweede Wereldoorlog

NS heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog in opdracht van de bezetter treinen gereden. Uit diverse gesprekken met de heer Salo Muller, een overlevende van de Holocaust, is gebleken dat bij de heer Muller, maar ook bij anderen, de wens leeft dat de NS de slachtoffers van de transporten en hun directe nabestaanden niet alleen collectief herdenkt, maar hun leed ook individueel erkent en tegemoetkomt. NS vindt dat niemand gebaat is bij lange juridische procedures en heeft de bereidheid uitgesproken om op morele gronden een individuele financiële tegemoetkoming te doen aan de door haar handelen meest direct getroffenen. Daarom is gezamenlijk besloten om af te zien van een juridische procedure over aansprakelijkheid en een commissie in te stellen die de tegemoetkomingsregeling zal uitvoeren. De commissie is in januari 2019 onder voorzitterschap van de heer Job Cohen gestart met als opdracht om op morele gronden over te gaan tot individuele tegemoetkoming aan een nader vast te stellen groep overlevenden en directe nabestaanden. De Commissie Individuele Tegemoetkoming Slachtoffers WOII Transporten NS heeft op 26 juni 2019 haar advies gepresenteerd. NS heeft dit advies overgenomen en heeft in 2019 een voorziening getroffen van € 47 miljoen voor de verwachte uitkeringen en uitvoeringskosten (verantwoordt onder de overige bedrijfslasten). Ultimo 2020 is nagenoeg de gehele voorziening afgewikkeld.

NS heeft op 26 juni 2020 bekendgemaakt op welke wijze zij invulling geeft aan de collectieve uiting erkenning. NS heeft hiervoor een bedrag van € 5 miljoen beschikbaar gesteld en betaald aan vier bestaande herinneringscentra.